Manjinski mediji moraju biti slobodni

(Izvor: Autonomija) Kako sačuvati nezavisnu uređivačku i kradrovsku politiku na jezicima nacionalnih zajednica u Srbiji, glavna je tema konferencije “Samoregulacija i informisanje na jezicima nacionalnih manjina“, koju su organizovali misija Organizacije za evropsku bezbednost i saradnju u Srbiji (OEBS), Nezavisno društvo novinara Vojvodine (NDNV) i Novinsko-izdavačka ustanova “Ruske slovo“.

Manjinski mediji su uvek bili osetljiviji na uticaj i pritiske političkih partija i osnivača, nekada Skupštine APV, danas nacionalnih saveta nacionalnih manjina, jer su skoro u potpunosti finasirani iz državnog budžeta.

Iz tih razloga, NIU “Ruske slovo“ je uz podršku stručnjaka NDNV-a i OEBS-a, učestvovalo u pilot projektu samoregulacije i izrade Internog etičkog medijkog kodeksa, koji je kao obaveza ušao u Zakon o javnom inofrmisanju i medijima u Republici Srbiji.

Karolina Hidea, v.d. Šefa Misije OEBS-a u Srbiji, istakla je na važnosti da samoregulacija u manjinskim medijima u Srbiji funkcioniše samoinicijativnio već pet godina, kao rezultat Medijske strategije, što je u stvari pre usvajnja novog Zakona o informisanju i medijima.

Boris Varga, direktor, NIU “Ruske slovo” i član Suda časti NDNV, istako je da informisanje na manjinskim jezicima mora biti slobodno i da je samoregulacija u toj ustanovi nastala iz neformalnih inicijativa, te da se ne sme praviti razlika između „većinskih“ i „manjinskih“ medija.

Nedim Sejdinović, novinar i medijski ekspert, rekao je da su interni akti medija od početka godine obaveza i dostavljaju se APR-u i da postaju formalnost. Ali kada je reč o realnoj potrebi za nezavisnom uređivačkom politikom, može se reći da je interni akt „Ruskog slova“ na neki način isprednjačio u tome.

Samoregulaciji u NIU „Ruske slovo” osnova je Kodeks novinara Srbije, koji ne samo štiti novinare i urednike od mešanja osnivča Nacionalnog saveta Rusina, već i unutrašnjih samoograničenja. O pitanjima novinarske etike, Gordana Novaković, generalna sekretarka Saveta za štampu, istakla je da  Kodeks novinara Srbije zabranjuje autocenzuru kao i samu cenzuru.

Veljko Milić, advokat i ekspert iz oblasti medija, detaljno tumači da je pravo na budžetsko finansiranje medija čiji su osnivači izdavača nacionalni saveti nacionalnih manjina koje je postojalo na teritoriji AP Vojvodine, donošenjem Zakona o javnom informisanju i medijima iz 2023. godine prošireno je i na teritoriji cele Republike Srbije.

Ove obaveze uvedene su sa ciljem kako bi se i u ovim medijima podsticao pluralizam i pružile veće garancije uređivačke nezavisnosti. Zakon predviđa da načela medija čiji su osnivači izdavača nacionalni saveti mora biti usklađena sa načelima rada javnih medijskih servisa, da je uređivačka politika nezavisna od osnivača.